venres, xaneiro 22, 2010

Pinocchio



Supoño que o Pinocchio (ou Pinocho) que se impuxo no imaxinario colectivo se asemella máis ao da película de Disney que ao do relato escrito por Carlo Collodi. Aínda que pulindo algunhas das arestas do relato orixinal, a versión animada transmitía con sutil entusiasmo o seu cargamento moral, do que non podería desfacerse por completo sen desnaturalizar o relato. Se cadra é por iso, pola explicitude da súa intención moralizante, que o boneco de madeira non só segue a ser recordado, senón tamén periódicamente revisitado, unhas veces coa finalidade de renovar e actualizar a súa mensaxe, outras con intencións máis próximas á parodia.

O Pinocchio (La Cúpula, 2009) de Winshluss, tendo moito de visión deformante, non pode entenderse como unha simple parodia da fábula orixinal. Se no texto de Collodi a viaxe do protagonista servía para moldear o seu carácter e dotalo dun sentido moral que era o que finalmente o humanizaba, o Pinocchio de Winshluss sae intacto da súa interacción cun contexto inzado de ocasións para a aprendizaxe ética. Lonxe de desmontar, ridiculizar ou invertir o discurso moral, Winshluss opta por negalo, facendo do seu Pinocchio un suxeito activo pero non reflexivo, funcionalmente autista. Pola súa banda, o grilo Pepiño preséntasenos coma unha cascuda de moralidade dubidosa que habita ao pequeno golem pero non interactúa con el: como facelo, se non ten conciencia? Non habendo transformación interior tampouco a hai exterior; cando o relato conclúe, Pinocchio fica atrapado nun espellismo de final feliz do que se mantén tan arredado coma dos avatares previos. Boneco, robot, inhumano sempre, de principio a fin.

Mención aparte merece o debuxo de Winshluss, magnífica síntese gráfica que conecta aos precursores da banda deseñada coas correntes underground dos anos 60. Atopamos nos seus lápices a pegada dos grandes debuxantes norteamericanos da primeira metade do século XX (Herriman, McManus ou o primeiro Disney), pasada pola peneira dos independentes dos anos 60 (Crumb, Shelton) e cunhas cores que lembran aos caricaturistas do século XIX. O seu dominio narrativo permítelle prescindir das palabras na maior parte do relato sen que a lexibilidade se resinta e mesmo adoptar diferentes rexistros gráficos. Todo un alarde visual engrandecido pola feitura dunha excelente edición a cargo de La Cúpula.

Ningún comentario: